Borowina jest jednym z najcenniejszych darów natury. Ma właściwości lecznicze i pielęgnacyjne. Zabiegi z użyciem borowiny stosuje się w sanatoriach, uzdrowiskach, gabinetach fizjoterapeutycznych i salonach kosmetycznych. Na rynku jest dostępnych wiele preparatów z borowiną, które można samodzielnie zastosować w domu. Borowinę znajdziemy w takich produktach, jak maseczki do twarzy czy balsamy, które mają na celu poprawę kondycji skóry, jej nawilżenie i odżywienie. W czym mogą ci pomóc okłady z borowiny?

Borowina jest od dawna stosowana w medycynie naturalnej do leczenia różnego rodzaju urazów. Znana jest także ze swych właściwości przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Po raz pierwszy zastosowano ją w Polsce do zabiegu leczniczego w 1858 roku w Krynicy.

Na co pomagają okłady z borowiny?

Jest to rodzaj torfu, czyli skały osadowej powstałej z roślin butwiejących w środowisku wilgotnym. Oblicza się, że jego złoża uformowały się 10 tys. lat p.n.e. Najwięcej borowiny znajduje się w Europie Środkowo-Wschodniej. Polska nazwa tego rodzaju torfu pochodzi od słowa „bór”, gdyż jego pokłady znajdują się w miejscach, które w dawnych czasach porastały lasy. Borowina jest kopalnią cennych mikro- i makroelementów. Zawiera woski, żywice, pektyny, garbniki, kwasy (humusowe, huminowe, hymalomelanowe), enzymy, białka, węglowodany, bituminy oraz sole mineralne (siarczany magnezu, potasu, glinu, sodu, związki żelaza, krzemu i wapnia).

Przetworzona borowina jest surowcem w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. W leczeniu wykorzystuje się ją głównie w postaci okładów lub kąpieli borowinowych, którym przypisuje się działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, bakteriobójcze i regenerujące. Borowina stymuluje czynności jajników, przyspiesza metabolizm, wygładza naskórek i poprawia ukrwienie skóry.

Borowina stosowana jest m.in. na choroby reumatyczne, bóle kręgosłupa na odcinkach szyjnym, piersiowym i lędźwiowym, rwę kulszową, niedowłady i porażenia, stany zapalne kości, stawów i mięśni, miażdżycę, choroby układu pokarmowego (wrzody żołądka, dwunastnicy, stany zapalne jelit) oraz choroby kobiece (nadżerki, stany zapalne przydatków i pochwy), a także po operacjach ginekologicznych, przy niedoczynności hormonalnej jajników, menopauzie (łagodzi jej objawy, nawilża i regeneruje śluzówkę pochwy). W kosmetyce ujędrnia ciało, wygładza zmarszczki i regeneruje włosy.

Istnieją badania potwierdzające korzystny wpływ zabiegów borowinowych na odczuwanie bólu u osób z chorobami układu ruchu, a także zwiększenie funkcjonalności stawów i poprawę jakości życia.

Kiedy nie stosować borowiny?

Lekarze nie zalecają stosowania borowiny w takich przypadkach, jak choroby nowotworowe, krwawienia z dróg rodnych, żylaki, niestabilne ciśnienie, ostre stany zapalne, choroba wieńcowa, urazy kości i stawów w początkowym okresie, choroby zapalne oczu, bardzo niskie ciśnienie krwi, uszkodzenie mięśnia sercowego i zaburzenia rytmu serca, tętniaki, niewydolność krążenia, niewydolność oddechowa, nadczynność tarczycy, osłabienie i wycieńczenie. Borowiny powinny unikać kobiety w ciąży oraz dzieci do lat 7.

Okłady borowinowe – wskazania i przeciwwskazania

Ponadto stosowanie kąpieli borowinowych nie jest wskazane przy gorączce, zaburzeniach czucia, gruźlicy, chorobach infekcyjnych (m.in. grypa i COVID-19), zaostrzeniu chorób reumatycznych, chorobie zakrzepowo-zatorowej oraz wrzodach żołądka i dwunastnicy oraz uszkodzeniach skóry w miejscach, na które ma być nakładana borowina.

Jak robić okłady borowinowe w domu?

Borowina jest stosowana w uzdrowiskach i sanatoriach w formie zabiegów. Na oczyszczoną skórę nakładana jest pasta borowinowa, która zostaje podgrzana do ok. 40 st. C. Dzięki temu już po kilku minutach ciepłota skóry osiąga 39 st. C. Takie przegrzanie zwiększa przemianę materii, gdyż dochodzi do przekrwienia głęboko położonych tkanek, mięśni i stawów. Skutkiem zabiegu jest spadek napięcia tkanek i ogólne rozluźnienie. Można też stosować okłady borowinowe na mniejsze okolice ciała, np. na stawy kolanowe.

Warstwa borowiny powinna mieć około 5 cm grubości. Okłady świetnie działają w przypadku schorzeń układu ruchu, są niezastąpione przy kontuzjach. Mogą wyregulować cykl miesiączkowy oraz dokuczliwe objawy menopauzy. Należy uważać, aby nie przegrzać torfu, co następuje powyżej 65 st. C. Im gęstsza jest borowina zastosowana w zabiegu, tym wyższa ciepłota ciała. Borowiny do zabiegów można użyć tylko raz, a następnie należy ją zutylizować.

Borowinę w woreczkach z flizeliną medyczną można kupić w postaci plastrów w obiektach uzdrowiskowych, aptekach czy sklepach internetowych do zastosowania w domu. Zawsze należy sprawdzić, czy temperatura plastra jest odpowiednia. Rozgrzany okład nie poparzy naszego ciała, gdyż torf bardzo wolno oddaje ciepło. Torfu borowinowego nie należy aplikować w okolicach serca i głowy.

Jak długo trzymać okład z borowiny?

Woreczek z borowiną uzdrowiskową należy zanurzyć w naczyniu z gorącą wodą na około 15 minut, ogrzewając borowinę do temperatury ok. 40-45 st. C. Po podgrzaniu należy rozciąć opakowanie i borowinę przyłożyć na bolące miejsce, a następnie owinąć go folią, nakryć kocem lub ręcznikiem. Zabieg powinien trwać 20-30 minut i może być stosowany przez 7-10 dni, codziennie lub co drugi dzień.

Skutkiem silnego przegrzania skóry mogą być obrzęki, co zdarza się jednak dość rzadko. Wówczas należy przerwać zabieg i zastosować zimne okłady.

Borowina schłodzona do temperatury około 2-5 st. C i zawinięta w tkaninę (np. tetrę) jest stosowana jako okład miejscowy przez 10-20 minut. Zabieg wskazany jest przy urazach mechanicznych, przeciążeniach stawów czy wylewach podskórnych. Kiedy uraz jest ostry, wskazane jest powtarzanie kuracji co 1,5-2 godziny.